Όποιος πάει στη Νότια Ιταλία κλαίει δύο φορές

​

Κατ αρχήν όπως κάθε κείμενο που σέβεται τον εαυτό του και το αναγνωστικό κοινό καθορίζει τους στόχους του, έτσι και αυτό το άρθρο θα ήταν καλό να οριοθετήσει το συγγραφικό του σκοπό. Το άρθρο αυτό δεν θα αποτελέσει αντικέιμενο θαυμασμού για τους τουρίστες των  selfie, των μεγαλων οικονομικων budjet και όσων ψάχνουν μανιωδώς  τουριστικές attraction ή εναλλακτικές προτάσεις διασκέδασης. Σίγουρα δεν θα γίνει αρεστό στους λάτρεις της κλασικής βόρειας Ιταλίας που ακολουθούν τις προτάσεις  της αγοράς του Μιλάνο. Στα πλαίσια της προσπάθειας καθοριμού του σκοπού του άρθρου- που εξελίσσεται σε ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα- ίσως θα ήταν φρόνιμο να αναφερθεί ο τρόπος επιλογής του προοριμόυ. Επιλλέχθηκε λοιπόν η Νότια Ιταλία αντί της Βόρειας επειδή υπήρξε τεραστια προπαγάνδα-στα όρια προσηλυτισμού-  υπέρ της δεύτερης από τους ερωτηθέντες Έλληνες και Ιταλούς φίλους μας. Έτσι επιλέχθηκε ο Νότος ως λίγοτερο δημοφιλής. Ο νοών νοήτω για τα κίνητρα του κάθε ανρώπου αλλά και για το σκοπό του άρθρου. Ας ξεκινήσει η ιδιάζουσα περιήγηση!!!!

Μας προϊδέασαν για τα δεινά που έμελε να μας συμβούν  στον ιταλικό Νότο από το πρακτορείο ενοικιασεων  αυτοκινήτων στο Champino της Ρώμης . Μας ενημέρωσαν, λοιπόν, να προσέχουμε στο Νότο και κυρίως στη Νάπολη γιατί μπορεί να μας κλέψουν στην καλύτερη περίπτωση, αφήνοντας αδιευκρίνιστη τη χειρότερη. Στο πολύ κοντινό μέλλον- εντώς λίγων ωρών- η ίδια η πραγματικότητα επιβεβαίωσε τα λόγια των υπαλλήλων. Το καλωσόρισμα περιλάμβανε μερικά πρόστιμα για μικροπαραβιάσεις του οδικού κώδικα. Κάπως έτσι λοιπόν ήρθε το πρώτο κλάμα, αλλά το ξεπεράσαμε ...στην τελική διακοπές ήμασταν...Λεφτά δώσαμε..Όχι οτι μας περίσσευαν αλλά δεν δώσαμε και ψυχή!

Πολύ γρήγορα η διαδρομή που ακολουθήσαμε μας αποζημίωσε για την πρώτη μας απογοήτευση. Η πλάστιγκα του οικονομικού κόστους λύγισε ευνοικά για την ψυχική μας ισορροπία με τον καταιγισμό των γενναιόδωρων εικόνων που δεχθήκαμε. Η Κάτω Ιταλία  συνδυάζει βουνο και θάλασσα...αρχαία ελληνικά, ρωμαικά, μεσσαιωνικά, αναγεννησιακά και σύγχρονα στοιχεία. Οι πόλεις της είναι καθηλωτικές, χτισμένες κυριολεκτικά μέσα στα βράχια. Πόλεις , χωριά και διαδρομές για όλα τα γούστα σκιαγραφούν αυτό -το  όχι και τόσο γνωστό- κομμάτι της Ιταλίας. Το ακατέργαστο ιταλικό τοπίο σε συνδυασμό με τα χρωματιστά αυτοκινητάκια αντίκες fiat 500 της δεκαετίας του 60 νομίζω θα επαναφέρουν στη μνήμη του κάθε ταξιδιώτη εικόνες παλιού ιταλικού κινηματογράφου. Οι Ιταλοί ,θα εκτιμούσα, αγαπάνε το παλιό στοιχείο. Είτε αυτό αναφέρεται μερικές δεκαετίες πίσω, έιτε μερικούς αιώνες, είτε μερικές χιλιετίες. Σέβονται το φυσικό τους περιβάλλον και κάθε πολιτιστικό στοιχείο που αποτελεί το μακρινό ή κοντινό παρελθόν τους και συνθέτουν το παρόν τους.

Ανατολικά στην Νότια Ιταλία στέκεται η Puglia, η πατρίδα του Adriano Chelentano1  και Checco Zalone.2     Μια ανεπιτήδευτη βόλτα στα σοκάκια , Peschici, Viesta, Bari ή στη Monopoli θα σας μεταφέρει μερικούς αιώνες πίσω. Πάρτε ένα κοκτέιλ στο χέρι και απολάυστε το σε ένα μπλακονι, χτισμένο πανω στο βράχο του Polignano a Mare και στις σπηλιές του ή στην ταράτσα της καστρούπολης του Otrando.  Κάντε μια παράκαμψη και ανηφορείστε στο Monte sant'angelo. Τίποτα τουριστικό δεν θα βρείτε στις γειτονιές του, που έχουν διατηρήσει πιο αγνές μορφές ζωής καθώς γυναίκες και παιδιά κάθονται στα λιθόστωτα και ζουν την καθημέρηνότητά τους. Για τους λάτρεις των παραμυθιών και των Χόμπιτ  αξίζει μιά στάση στα trulli και τους αμπελώνες του  Arberobello. Μη ξεχάσετε την Ostuni (το νέο άστυ) που αποπνέει έναν αδικαιολογητο αλλά και οικείο αέρα Ανατολής. Περιπλανηθείτε στη μικρογραφία της Ρώμης που δεν είναι άλλο απο το Lecce. Απολάυστε τα live τοπικών σκηνών στους  ιδιάιτερα φωτισμένους αναγεννησιακούς της δρόμους. Τέλος για τους θαμώνες των προχριστιαννικών χρόνων επισκεφθείτε τις εν ζωή αρχαίες πόλεις Matera , Craco και Castelmezzano.

Από την άλλη πλευρά της Ιταλίας στέκει η Καμπανία ,που αγνοούσα την ύπαρξή της μεχρί να αντικρύσουμε με τα μάτια μας τη Costiera Amalfitana. Μια από τις πιο ωραίες διαδρομές της Ευρώπης, μπορεί και τους κόσμου ολάκερου. Χρωματιστά σπίτια σε δανδελωτές ακτές. Κρυφά μονοπάτια που ενώνουν τα χωριά της μέσα στα δάση. Πόλεις και χωριά χτισμένα μέσα στα βράχια που επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω στενών τούνελ σαν κατακόμβες. -Τελικά οι ιταλοί είναι ανθρωποι των σπηλαίων-. Το Amalfi δεν προτείνεται σε κλειστοφοβικούς τύπους. Σε αγοραφοβικούς τύπους πάλι δεν προτέινεται το κοσμοπολητικό αλλά πανέμορφο Ravelo. Σε πιο χαμηλών τόνων τύπους προτείνεται το Atrani ή το Ravelo. Η Καμπανία όμως κρυβει κι άλλες εκπλήξεις. Τη γενέτειρα του limonchello, το Soredo. Πιείτε το  τοπικό τους ποτό με ιταλική lemon soda , γευτείτε ιταλικές γεύσεις και μαρέγκες και αγναντέψτε τον Βεζούβιο.

Ο ιταλικός Νότος, βέβαια, εκπλήτει έντιμα και τους λάτρεις των παραλιών ,εναλλακτικών και μη. Για όποιον, λοιπόν, βρεθεί στην Κάτω Ιταλία τους θερινούς μήνες να επισημανθεί ότι δεν θα του λείψει καθόλου το ελληνικό καλοκαιρί! Όποιος αγαπάει το ελληνικό Ιόνιο θα αγάπήσει μονομιάς και το ιταλικό. Βραχώδεις παραλίες στο Cargano και εντυπωσιακά φιορδ στην Cabania,οργανωμένες παραλίες και μη, απέραντο γαλάζιο μπροστά και απέραντο πράσινο πίσω στις δασικές εκτάσεις που τις πλαισιώνουν. Αν υπήρε αρχιτέκτονας  παραλιών , θα σχεδίαζε παραλίες σαν αυτές του ιταλικού νότου. Και ναι  στην Eλλάδα έχουμε παραλίες τρομερές και φοβερές αλλά και η γειτόνισα Ιταλία δεν έχει να ζηλέψει τίποτα. Θα τολμούσα να πω – αν και κινδυνεύω να πετροβοληθώ από τους λάτρεις της Χαλκιδικής και των Κυκλάδων- πως η Κάτω Ιταλία είναι μια ομορφότερη και πιο ταμπεραμεντόζα εκδοχή της νησιώτικης Ελλάδας.

Τέλος εντός των συνόρων του Νότου περικλέιεται και μια φοβερή πόλη, η αναρχική της Ιταλίας, η Νάπολη. Η πόλη που χτύπησε τα τακούνια της η Sofia Loren, μπροστά απο την πιτσαρία του Sorbillo. Η πόλη που προσκύνησε τον Μραντόνα. Μια πόλη αντιφατική και από πολλούς παρεξηγημενη σχεδόν ετεροχρονισμένη. Μια πόλη που διδάσκει ζωντανή  ιστορία σε πολλά επίπεδα (κυριολεκτικά λόγω των κατακομβών της) αλλά αδιαφορεί για αυτό. Πάρε ενα aperol spritz με 2,5 ευρω και ανακαλυψε την πιο βρώμικα όμορφη πόλη της Ιταλίας. Τα απεριποίητα κτιρια, οι σωβρακοφανέλες που κρεμονται ανάμεσα στα παράθυρα, ο κλειστοφοβικός αέρας στα σοκάκια της, οι γραφικές μαντόνες που στέκουν επιβλητικές στα γυαλινα κλουβιά τους συνιστούν το ιδιότυπο ήθος αυτής της  «αιρετικής» ιταλικής πόλης και δεν αφαιρούν τίποτα από το κύρος της.

Το ταξίδι ολοκληρώθηκε με τη Ρώμη αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος να γίνει διεξοδική αναφορά  καθώς  έχουν ειπωθεί τόσα για αυτή και οι επαναλήψεις είναι βαρετές. Άλλωστε η Ρώμη δεν αναπνέει ούτε αποπνέει νότια αέρα. Παρόλα αυτά η Ρώμη είναι αρχόντισα. Αν ήταν γυναίκα θα αποτελούσε πρότυπο διαχρονικής ομορφιάς και αισθητικής. Για αυτό η Ρώμη είναι η αιώνια πόλη. Γιατί είναι η αιώνια και κλασική αγάπη. Και αν η αγάπη είναι η Ρώμη, η Νάπολη και ολόκληρος ο Νότος είναι ο έρωτας. Υπάρχει ένα ρητο που λέει πως όταν πας στη Νάπολη κλαις δύο φορές. Μία όταν φτάνεις και μία όταν φεύγεις. Φεύγοντας  από την Κάτω Ιταλία κάναμε μια αποτίμηση του ταξιδιού. 8 ημέρες. 2000 χιλιομετρα. Παραπάνω από 20 ώρες οδήγηση. Παράπάνω από είκοσι πόλεις και χωριά. 3 πρόστιμα. Όταν φτάσαμε στη Νότια Ιταλία κλάψαμε για τα λεφτα που χάσαμε στα πρόστιμα, φεύγωντας κλάψαμε και πάλι. Μόνο που αύτη τη φορά δεν χάσαμε λεφτά!

 

 

1. Ιταλός  τραγουδιστής και ηθοποιός που μεσουρανούσε στις δεκαετίες 60 και 70. Ερμήνυσε το  svalutation την ύπαρξη του οποίου πολλοί Ελλήνες αγνοούν. Ωστόσο ελάχιστοι Έλληνες αγνοούν τη διασκευή αυτού «όταν το ανοίξεις» του Μάκη Δημάκη. Αν επιθυμήσετε να δείτε κάποια απο τις ταινίες του και συμπαθείτε τον ιταλικό κινηματογράφο προτείνω το «Il bisbetico domato»

2. Σύγρονος ιταλός ηθποιός που σατηρίζει τη νοοτροπία του νότιου Ιταλού. Πρωταγωνιστεί στις ταινίες  «quo vado?», «che bella giornada», «sole a catinelle», «cado dalle nubi». Και Επειδή είναι ωραίο οι λέξεις να γίνονται εικόνες και οι εικόνες τρόπος ζωής και κουλτούρα δράττομαι της ευκαιρίας και προτείνω μια σειρά από ταινίες που έχουν γυριστεί στη Νότια Ιταλία.. Στο Castelmezano έχει γυριστεί το !!!!!!!!!!!!!!!Στο Craco και τη Matera γυσρίστηκαν «τα Πάθη του Χριστού». Για να πάρετε μια γεύση από τις ιταλικές παραλίες και συγκεκριμένα τη Villagnotica αρκεί να ρίξετε μια ματιά το τρέιλερ του τελευταίου «Wonder Woman». Στην ευρυτερη περιοχή της Καμπανίας γυρίστηκαν τα «Benenuti al sud», «Noi e la Giulia»